Dây sén

 

Còn gọi là du qua, dây mỡ lợn, dây hái, then hái, mướp rừng, dây sén, mak khing, kigarasu-uri.

Tên khoa học Godgsonia macrocarpa

Thuộc họ bí Cucurbitaceae.

Mô tả: đài hái là một loại dây leo, mọc khỏe, thân nhẵn, có thể dài hơn 30m, lá hình tim, phiến lá chia 3 hay 5 thùy, và rộng chừng 15-25cm, mặt trên màu nhạt hơn, dai cứng nhẵn, thùy thuôn dài đầu nhọn. Khi còn non lá có thể dài không chia thùy hay chỉ có 2 thùy. Tua cuốn to khỏe và quăn xoắn. Hoa đực mọc thành chùm với dạng ngù. Hoa cái đơn độc, ở kẽ lá, quả hình cầu, to bằng đầu người, đường kính có thể đạt tới 20cm, trên có chừng 10-12 khía trông không rõ, cùi trắng. Hạt từ 6-12, rất to, dài tới 8cm, rộng tới 5cm, hình trứng dẹt, có lá mầm rất phát triển, một mặt phẳng một mặt khum.

Phân bố: cây đài hái là một cây rất đẹp, hiện nay mọc hoang leo lên trên các to khác trong rừng, phía trên chia thành nhiều cành mọc sen kẽ nhau và phủ trên cây tự những lá màu xanh thẫm, trông rất đặc biệt.

Mùa thu hái quả vào các tháng 11-12 đến tháng 1-2 năm sau.

Công dụng và liều dùng: Lá đài hái dùng sắc hay đốt lấy khói xông chữa bệnh loét mũi. Thân đài hái ép lấy nước cũng dùng nhỏ mũi để chữa bệnh loét mũi.