Nuy chứng

Nuy chứng

Đại cương

Nuy chứng chỉ chứng bệnh gân mạch chân tay toàn thân lỏng lẻo, mềm yếu vô lực, lâu ngày không vận động được dẫn đến cơ thịt bị teo lại. Lâm sàng thường gặp chi dưới mền yếu nhiều hơn, cho nên còn gọi là Nuy tý. Nuy là chân tay yếu mềm vô dụng, Tý là chỉ chi dưới yếu mềm không có sức, khôn g đi giầy dép được.

 Bệnh này hay phát ở chi dưới hoặc chỉ trên, một bên hoặc 2 bên hoặc bắt đầu từ đầu ngón tay, ngón chân tự cảm thấy mềm nhũn không có sức, cử động không được, nặng thì rã rời, teo cơ

Căn cứ vào đặc trưng lâm sàng của chứng Nuy, giống với các chứng viêm thần kinh đa phát, viêm tủy sống cấp tính, teo cơ, liệt cơ năng, tê dại có chu kỳ, dinh dưỡng cơ không tốt, bại liệt do Hysterie và liệt mềm do di chứng của trung khu thần kinh trong y học hiện đại.

Điều trị

1/Do khí huyết hư

Phần nhiều do tà nhiệt thương khí hao tân đến nỗi sự sinh hoá của dương minh không phát huy được ảnh hưởng đến gân cơ

Triệu chứng : Chân tay yếu liệt vô lực, cơ bắp teo gầy, ăn kém, tinh thần mệt mỏi, yếu sức, hoa mắt chóng mặt, mình nặng, miệng đắng, lưỡi đỏ nhạt, rêu vàng mỏng nhớt, mạch huyền tế (mạch tế  huyền )

Pháp trị: Dưỡng huyết nhu can

Dùng bài bổ trung ích khí và bài tứ vật thang gia giảm

2/ Phế nhiệt thương âm

Triệu chứng: Bắt đầu phát sốt, tự nhiên các chi mềm oặt, da khô tâm phiền, miệng khát, họng khô, tiểu tiện vàng sẻn, đại tiện táo, lưỡi đỏ rêu vàng, mạch tế sác

Pháp trị: Thanh nhiệt nhuận táo, dưỡng phế ích vị

Sốt cao miệng khát, sốt không lui có thể dùng nhiều Thạch cao, gia tri mẫu, Ngân hoa , Sinh địa để sinh tân thanh nhiệt khứ tà, đờm ít họng khô gia tiền hồ, Qua lâu, Tang bì

Nếu không sốt mệt mỏi ăn kém bỏ thạch cao gia hoài sơn ý dĩ, Táo , Mạch nha, ích khí dưỡng vị

3/ Thấp nhiệt lưu trú

Triệu chứng: Các chi mềm nhũn hoặc hơi cứng tê dại, thường thấy ở chân hoặc có sốt, tiểu tiện vàng rắt, rêu vàng nhờn, mạch nhu sác

Pháp trị: Thanh nhiệt lợi thấp

Thiên về thấp bụng đầy gia: Hậu phác,  Trần bì,  Bạch linh

Thiên về nhiệt sốt cao thương âm gầy mòn , bỏ X truật , gia: Sinh địa , Qui bản, Mạch môn

Chân tay tê dại, mềm hoặc thấy đau lưỡi tía, mạch sáp gia đào nhân, hoắc hương, Đan sâm , Xích thược, Xuyên sơn giáp ,

Dùng nước thứ 3 của thang thuốc xông rửa

4. Tỳ vị hư

Triệu chứng cảm thấy chân dần dần mềm nhũn, rã rời, ăn uống ít, đại tiện lỏng mặt phù và nhợt, rêu lưỡi mỏng trắng, mạch tế.

Pháp trị: Kiện tỳ ích khí

Châm cứu 

5. Can thận hư

Nguyên nhân phần nhiều do phòng lao quá độ hoặc ốm lâu tinh khí suy hao, can thận hư tổn gây nên.

Triệu chứng: Bệnh phát tương đối chậm, chân tay tay mềm yếu, lưng gối đau và chóng mặt, tai ù . di tinh, hoặc đái són, lưỡi đỏ ít rêu, mạch tế sác

Pháp trị: Bổ ích can thận, tư âm thanh nhiệt,

 Sắc mặt nhợt hoặc vàng vọt, đầu choáng tim hồi hộp, lưỡi đỏ nhạt. , mạch tế nhược gia: Hoàng kỳ, Đẳng sâm, Hà thủ ô, Kê huyết đằng, bổ dưỡng khí huyết.

Nếu bệnh lâu âm dương tổn , sợ lạnh, lưừi nhạt, ,mạch trầm tế, dương nuy, gầy mà xanh sao, gia: Lộc giác, Phá cố chỉ, Dâm hương hoắc, Ba kích,  Phụ tử, Nhục quế, là vị thuốc ôn thận trợ dương.